مطالعه نقش مؤسسات آموزش عالی در توسعه فیزیکی شهرها با استفاده از مدل WASPAS (نمونه موردی: شهر زاهدان)

گسترش فیزیکی شهرها به‌عنوان فرایندی پویا و مداوم تحت تأثیر نیروها و عوامل گوناگونی رخ می‌دهد. ازجمله این عوامل می‌توان به عملکرد مؤسسات آموزش عالی اشاره کرد. مؤسسات آموزش عالی در شهرها استقرار می‌یابند و پس از تأسیس این مؤسسات، مراکز و خدمات وابسته به آن‌ها شکل خواهد گرفت و این فرایند بر فرم شهرها اثرگذار شده و یکی از عرصه‌های مهم این اثرگذاری، گسترش کالبدی شهر است. زاهدان با داشتن 35 مؤسسه آموزش عالی و جمعیت بالای دانشجویی در سال 1394 به‌عنوان قطب برتر آموزشی در سطح استان و حتی منطقه شناخته‌شده است. پژوهش حاضر  از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و با استفاده از مطالعات اسنادی و پیمایشی، اثرات وجود و گسترش مؤسسات آموزش عالی در شهر زهدان بررسی شده است. برای این منظور از پرسشنامه متخصص محور استفاده شده است. انتخاب نمونه با توجه به تخصص محور بودن سؤالات و محدود بودن جامعه‌ی آماری تمام‌شماری است. بدین معنا که پرسش‌نامه‌ها بین تمامی کارکنان و کارشناسان شهری مرتبط با برنامه‌ریزی توسعه کالبدی شهر در سازمان‌های اجرایی که تعداد آنان به 40 نفر رسیده توزیع شده است. برای آزمون فرضیه­ها و تحلیل داده­ها، افزون بر استناد به مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای از روش تحلیل آماری برآورد میانگین و نرم‌افزارهایی چون SPSS، ARC MAP و EXCEL استفاده شده است و درنهایت رتبه هر یک از مؤسسات آموزش عالی در گسترش فیزیکی شهر زاهدان با استفاده از مدل WASPAS ارزیابی شده است. نتایج مطالعات بیانگر اثرگذاری استقرار دانشگاه سیستان و بلوچستان به‌عنوان رتبه نخست و در مراتب بعدی دانشگاه آزاد و علوم پزشکی بر گسترش فیزیکی شهر زاهدان  در اطراف این مؤسسات است.